Co to jest dom pasywny
Domy energooszczędne oraz pasywne jeszcze niedawno były nowinkami technologicznymi, na które decydowały się raczej tylko osoby z zasobnym portfelem. Jednak ostatnie lata zmieniły sytuację – wzrost cen energii oraz wprowadzenie nowych, bardziej rygorystycznych wymogów wobec energooszczędności budynków mieszkalnych sprawiły, iż ten typ budownictwa staje się dominujący. W tym artykule krótko omówimy czym jest dom pasywny oraz na jakich rozwiązaniach się opiera jego konstrukcja.
Dom pasywny a dom energooszczędny
Konstrukcji domu energooszczędnego oraz domu pasywnego przyświeca ten sam cel – minimalizacja koniecznych nakładów energetycznych w trakcie jego użytkowania. Różnica polega na tym, iż dom pasywny pod tym względem spełnia dużo bardziej rygorystyczne normy. O ile roczne zapotrzebowanie na energię w zwykłym domu wynosi grubo ponad 100 kWh/m2, to w domu pasywnym jest ono zredukowane do śladowego poziomu 15 kWh/m2. W domu energooszczędnym wskaźnik ten mieści się w przedziale 40-50 kWh/m2.
Co to oznacza w praktyce? Że dom pasywny nie wymaga instalowania tradycyjnych systemów grzewczych, jak chociażby kotły gazowe czy grzejniki elektryczne. W większości przypadków do ogrzania takiego budynku wystarczy ciepło odzyskiwane przez rekuperacyjny system wentylacyjny. Jeżeli zaś nie wystarczy, można zastosować niskotemperaturowe ogrzewanie płaszczyznowe (wodne lub elektryczne ogrzewanie podłogowe).
Jak się buduje dom pasywny?
Założenie energetycznej pasywności jest wpisane już w bryłę budynku. Przede wszystkim powinna ona być maksymalnie prosta, więc domy takie buduje się na planie prostokąta, z jedno- lub dwuspadowym dachem. Unika się wszelkich rozwiązań zwiększających energochłonność, np. balkonów.
Bardzo ważne jest rozmieszczenie pomieszczeń w obrębie domu i idące za tym rozmieszczenie okien. Od strony nasłonecznionej okna powinny być jak największe, stosuje się więc tam przeszklenia połaciowe, tak aby światło słoneczne w maksymalnym stopniu docierało do środka i ogrzewało wnętrze. Z kolei strona nienasłoneczniona powinna być albo całkowicie pozbawiona okien, albo okna mają być jak najmniejsze i jak najszczelniejsze.
To wszystko koreluje z układem pomieszczeń. Od strony nasłonecznionej planuje się pomieszczenia “dzienne”, czyli np. salon czy gabinet do pracy. Strona nienasłoneczniona i z małymi oknami to sypialnie i pomieszczenia użytkowe.
Gdy dysponuje się już dobrym, pasywnym projektem, trzeba też zastosować odpowiednie materiały. Budynek pasywny powinien być świetnie izolowany oraz szczelny. W ten sposób minimalizuje się straty ciepła. Jak już wspominaliśmy – system wentylacji powinien być wyposażony w rekuperację, czyli odzysk ciepła.
Dom pasywny jest kilkadziesiąt procent droższy od domu tradycyjnego. Wynika to z większej ilości materiałów budowlanych, które trzeba użyć, ale też z ich wyższej jakości (np. okna muszą spełniać wyższe standardy termoizolacyjne i często są nawet trzyszybowe).
Dom pasywny – czy to się opłaca?
Dom pasywny jest sporo droższą inwestycją niż dom tradycyjny czy nawet energooszczędny. Jednak później, w trakcie eksploatacji, co roku pozwala nam zaoszczędzic znaczne kwoty. Jest to tym bardziej istotne teraz, gdy ceny energii wciąż pną się w górę i raczej nie ma się co spodziewać zatrzymania lub odwrócenia tego trendu. Dom pasywny jest więc inwestycją w przyszłość – pozwoli nam zredukować koszty eksploatacji do minimum.