Czym jest wartość odtworzeniowa, rynkowa i rzeczywista
Wysokość odszkodowania, jakie można otrzymać, ustalone jest na podstawie wartości mienia, które zostało objęte ochroną tj. mieszkanie, dom, a także jego wyposażenie. Często zdarza się, że końcowa wycena jest inna ze względu na podstawę szacowania wartości: odtworzeniowej, rzeczywistej, a także rynkowej. Co je różni i która jest najbardziej opłacalna z perspektywy klienta?
Wartość rynkowa
Wartość rynkowa to zazwyczaj podstawa przy ustalaniu sumy ubezpieczenia danego mienia. Jest to prawdopodobna cena, którą uzyskałoby się przy sprzedaży nieruchomości. W tym przypadku brany jest pod uwagę koszt metra kwadratowego w danej lokalizacji, określony na dzień zawarcia umowy. Szacowanie wartości rynkowej niesie ze sobą ryzyko tzw. niedoubezpieczenia, ponieważ ceny na rynku nieruchomości nigdy nie są stałe i często różnią się od siebie na przestrzeni czasu. Może to doprowadzić do tego, że jeśli właściciel mieszkania trafi na okres zniżek, straci on na wartości danej nieruchomości.
Trzeba wziąć również pod uwagę fakt, iż w odróżnieniu od ruchomych elementów majątku, np. sprzętu AGD i RTV, wartość rynkowa lokalu może z czasem zyskiwać na wartości, choćby ze względu na przeprowadzane remonty. W związku z tym ważne jest, aby przed oszacowaniem wartości rynkowej sprawdzić, czy jest ona porównywalna do kosztów związanych z zakupem nieruchomości i jej renowacją.
Wartość odtworzeniowa
Wartość odtworzeniowa jest z reguły podstawą do ustalenia wartości ubezpieczenia nieruchomości takich jak: domy, budynki gospodarcze i małej architektury, a także stałych elementów np. ogrodzenia. Kosztorys uwzględnia wydatek, który byłby niezbędny przy doprowadzeniu ubezpieczonego mienia do stanu wyjściowego tzn. sprzed szkody. Wartość odtworzeniowa obejmuje komplet nakładów finansowych niezbędnych do naprawy, remontu lub odbudowy lokalu przy uwzględnieniu dotychczasowych wymiarów i konstrukcji budynku czy elementu oraz materiałów, z jakich był on wykonany. W tym wariancie stopień zużycia ubezpieczonej nieruchomości czy elementu nie ma znaczenia dla wysokości odszkodowania. W przypadku gdy nastąpi szkoda, ubezpieczenie powinno pokryć koszty odtworzenia lub zastąpienia zniszczonych elementów nowymi o bardzo zbliżonych lub takich samych parametrach.
Wartość rzeczywista
Wartość rzeczywista to wartość odtworzeniowa, która została pomniejszona o realne zużycie ubezpieczonego mienia. W praktyce, jeśli w wyniku sytuacji losowej zniszczeniu ulegnie np. element budynku, który jest jego częścią od lat, to towarzystwo ubezpieczeniowe przy wypłacie odszkodowania weźmie pod uwagę m.in. koszty naprawy. Z tego też względu wypłacona kwota będzie pomniejszona o wartość zużycia takiego elementu.
Który wariant jest najlepszy dla ubezpieczającego?
Każda z powyższych wartości ma swoje plusy i minusy. Wartość odtworzeniowa wiąże się z płaceniem wyższej składki, przy jednoczesnej gwarancji odtworzenia zniszczenia mienia w całości. Decydując się na opcję wartości rzeczywistej, można liczyć na zaoszczędzenie pieniędzy przy wykupie polisy, ale przy jednoczesnej obawie, że przy wystąpieniu szkody, wypłacone odszkodowanie nie będzie w stanie odtworzyć stanu sprzed szkody. Najmniej przewidywalna jest wartość rzeczywista. Jej opłacalność zależy głównie od aktualnej sytuacji na rynku, a także charakteru ubezpieczanego mienia.